De herinnering blijft ...
Diverse lezers die reageerden op de presentatie van mijn website op 3 maart benaderden mij over de foto van het voormalige spoorviaduct op de Sloterweg in mijn artikel 'Van Zuid naar Nieuw-West'.
Het beeld van de beide stenen landhoofden, ook wel aangeduid als het 'fort' of de 'bunker', blijkt in de (jeugd)herinnering van velen onuitwisbaar te zijn blijven hangen! Die herinnering geldt zeker ook voor mijzelf: spelend op de dijk en het fort in mijn jeugdjaren, fietsend door het tunneltje naar mijn eerste onderwijsbaan in Sloten.
Totdat in 1972 de weg 'er uit lag', waarna deze herinneringen er bij mijzelf ook bijna uit lagen: immers, het fort kwam vanaf toen in een soort niemandsland te liggen door alle omliggende bouwactiviteit van kantooruitbreidingen, de aanleg van de ringweg West en de aanleg van (jawel, uiteindelijk tóch nog) de spoorlijn waarop deze plek immers al sinds de jaren '30 wachtte! Maar... de beide landhoofden bleken in 1982 te zijn gesloopt, simpelweg omdat er geen Sloterweg meer was die overbrugd moest worden...!
Echter, de herinnering aan deze verdwenen Sloterweg met zijn viaduct moet blijven! Vandaar deze bijdrage met foto's genomen ván en vanáf het eveneens verdwenen viaduct.
Sloterweg richting stad gezien vanaf het viaduct kort na de voltooiing van de verbreding (begin jaren '50) ten koste van bomen, sloten en voortuinen. Links op de achtergrond de huizen aan het Aalsmeerplein, daar bovenuit de toren van de St. Agneskerk.
De verdwenen Sloterweg
Gepubliceerd op 13 maart 2019
Eeuwenlang was de Sloterweg dé invalsweg vanuit het zuidwesten naar Amsterdam. Een smalle landweg met bomen vormde de verbinding tussen Sloten en de Sloterkade, waarna de weg langs de Schinkel doorliep naar de Overtoomse Sluis. Vanaf de 14e eeuw tevens bekend als drukke pelgrimsroute die vanaf de Overtoomse Sluis verder ging langs Overtoom, Leidsestraat, Heiligeweg om te eindigen in de Kalverstraat tegenover de ingang van het huidige Amsterdam Museum waar de Mirakelkapel stond.
Links: het spoorviaduct over de Sloterweg zoals in 1931 voltooid, gezien richting Sloten. De stalen overspanning werd in 1945 weggehaald om een verwoeste spoorbrug bij Warmond te vervangen. Rechts: zelfde plek gezien in de andere richting. Voor langzaam verkeer is reeds een apart pad naast de Sloterweg aangelegd.
Halverwege de Sloterweg, waar deze nu de Johan Huizingalaan kruist, kwam in 1938 een aftakking naar de pas geopende Haagseweg waarvoor in 1934 een nieuwe brug over de ringvaart was gebouwd, dezelfde brug die er nu nog steeds ligt in de Oude Haagseweg. Het verkeer naar Den Haag en Schiphol hoefde voortaan niet langer door het nauwe dorp Sloten en over de smalle Sloterbrug.
Luchtopname van de Sloterweg (1952) met linksonder de aftakking naar de Haagseweg richting ringvaartbrug, rechts de dijk voor de ringspoorbaan. In 1957 zal in de driehoek links van deze splitsing het motel worden gebouwd, terwijl in de jaren '60 midden op de foto vanuit het noorden de Johan Huizingalaan haaks zal aansluiten.
Als invalsweg naar Amsterdam kreeg het stuk Sloterweg tussen deze snelwegaftakking en de Sloterkade steeds meer verkeer te verwerken. Verbreding werd daarom noodzakelijk, zodat de weg vanaf de jaren '30 zijn landelijke karakter verloor. Bomen, sloten en voortuinen verdwenen, waardoor de boerderijen en huizen vlak tegen de weg kwamen te liggen. In de jaren '50 volgde de afbraak van alle bebouwing langs deze weg, inmiddels omgedoopt tot Haagseweg.
Zicht vanaf het viaductlandhoofd richting stad op de in uitvoering zijnde verbreding van de Sloterweg (links) en rechts na de voltooing daarvan, 1953.
Na de opening van de nieuwe A4 door de Riekerpolder in 1972 volgde de definitieve afsluiting voor het verkeer. En met de uitbreiding van IBM en de aanleg van spoorlijn en ringweg West werd dit stuk Sloterweg uiteindelijk definitief van de kaart geveegd...
Links: Komend uit Den Haag kon je tot 1972 linksaf naar de Johan Huizingalaan. Midden: Vanuit dezelfde positie, rechtdoor kan niet meer (1977). De Johan Huizingalaan is hier inmiddels doorgetrokken naar rechts. Rechts: huidig zicht vanaf de verlengde Johan Huizingalaan in noordelijke richting. De twee hoge populieren zijn dezelfde bomen als de twee uiterst links op de middelste foto en als de twee op de linker foto achter de wegwijzer. Zij hebben de metamorfose als een wonder overleefd!
Het 'fort' in de jaren '70, wachtend op de sloop in 1982. Links in de richting Aalsmeerplein, rechts in de richting (verlengde) Johan Huizingalaan.
Links: Sloterweg gezien naar het westen vanuit dezelfde positie als op de rechterfoto van nu, het Aalsmeerplein bij de oprit van de Henk Sneevlietweg.
Links: 1940, zicht vanaf de Sloterweg richting het Aalsmeerplein waar de laatste nieuwbouw van de stad staat. Rechts: 1953, zicht vanuit de nieuwbouwwoningen op het Aalsmeerplein op dezelfde huizen aan de Sloterweg als op de linkerfoto. De nieuwe autoweg richting Den Haag gaat met een ruime bocht om het begin van de Sloterweg heen om even verderop daarmee weer samen te vallen richting Sloten. De zijstraat linksonder is het vervolg van de Sloterweg naar de Sloterkade en heet nu Rijnsburgstraat.
Alle zwart-witfoto's: Stadsarchief Amsterdam
Wil je reageren op bovenstaand artikel? Gebruik het contactformulier.