Mijn start als 'schoolmeester' in 1971 Deel 14: 1974

Gepubliceerd op 6 april 2024

We zijn aangekomen in het tweede trimester van het schooljaar 1973-1974. Ik had klas 4 en 5, een combinatieklas. Voor de namen van alle 37 leerlingen kijk je in deel 13

Benzinebonnen, Polo en Waterloo

De start van 1974 werd nog steeds beheerst door de oliecrisis. Weliswaar verdween de autoloze zondag begin januari, maar er kwam een maatregel voor in de plaats die de verdeling van de schaarse benzine moest verbeteren: de distributiebonnen. Met een velletje van 25 benzinebonnen kon maximaal 15 liter per bon worden getankt. Zoals veel mensen sloeg ik vlak voor de invoering, naast een volle tankbeurt, ook nog twee jerrycans benzine in. Vervolgens was het zaak om alleen de hoogst noodzakelijke ritten te rijden. Maar na nauwelijks een maand konden we echter al weer zonder bon tanken. Wat bleef was de snelheidsbeperking van 100 km op de snelwegen die nog tot 1988 zou gelden.

Achteraf bezien waren de besparingsmaatregelen onnodig en werd de oliecrisis binnen de kortste tijd geschiedenis! Mijn velletje met de 25 benzinebonnen (zie afbeelding) hoefde ik daarom geheel niet aan te spreken!

Andere gebeurtenissen die het tijdsbeeld begin 1974 bepaalden: in Duitsland rolde bij Volkswagen de eerste Polo van de band als opvolger van de Kever. En bij het Eurovisie Songfestival won Abba met de hit Waterloo.

Ronduit shockerende TV (althans voor die tijd en dus het bekijken waard!) was te volgen in de Barend Servetshow met IJf Blokker en Sjef van Oekel. 

Distributiebonnen benzine, 15 liter per bon

Winnaar Songfestival met 'Waterloo' 

"Zuurkool met vette jus" met Sjef van Oekel

Niveaulezen

In mijn onderwijsbaan maakte ik dit jaar diverse ontwikkelingen mee. Zo was begin dit schooljaar het zogeheten niveaulezen ingevoerd. Op grond van een leestest werden alle leerlingen vanaf klas 2 in niveaugroepen van 4 kinderen ingedeeld. Twee maal per week startte de schooldag klasdoorbroken met het lezen in niveaugroepen waarin de kinderen niet langer per klas maar per leesniveau bijeen zaten. Ook ouders namen als begeleiding van een of meer groepjes hieraan deel. Het betrof een onderwijsvernieuwing die op alle scholen snel opgang maakte en recht deed aan de individuele voortgang van de leesvaardigheid. De invoering van deze onderwijsmethode betekende tevens een enorme uitbreiding van eigentijdse leesboekjes. Vooral de serie 'Pim, Frits en Ida' van Godfried Bomans viel bij de kinderen erg in de smaak, herinner ik mij. Hiermee werd tevens definitief afscheid genomen van leesseries die nog uit de jaren '50 stamden en waarvan de verhalen -en ook de afbeeldingen- toch wel heel oubollig overkwamen. 

Een gloednieuwe populaire leesserie

Wég ondersteuning dubbelklas  

In januari verviel de ondersteuning door onze collega José. Dit vanwege een vermindering van het aantal uren als gevolg van het dalend leerlingenaantal. Sinds vorig jaar januari nam José 2 dagen per week een van beide combinatieklassen over. Zodoende hadden mijn collega Tieke en ik elk een dag per week slechts één klas in plaats van twee. Een verademing die we vanaf nu helaas moesten missen. Alleen bij de vaklessen gym en handwerken (alleen voor meisjes) was er nu nog sprake van af en toe een uurtje een enkele klas. 

Gymles

Vanaf begin dit schooljaar misten we voor de gymlessen onze collega Ben Sol. Getroffen door een hartaanval tijdens de zomervakantie moest hij een half jaar verstek laten gaan en kwam er een invaller: een jonge leerkracht die echter niet erg gemotiveerd was en de kinderen steeds te vroeg weer terugstuurde en soms helemaal niet verscheen. Ik herinner me dat we dan ook blij waren dat de inmiddels 66-jarige Ben Sol in het voorjaar weer terugkeerde. In zijn boek 60 jaar in een klaslokaal vertelt hij echter na terugkeer van zijn ziekteverlof teleurgesteld te zijn dat hij onder zijn leerlingen een heel andere sfeer aantrof. Een half jaar later nam hij na 47 onderwijsjaren op bijna 67-jarige leeftijd afscheid van het onderwijs.

Gedoe over verfklus

Kort na de kerstvakantie werden wij verblijd met de schilder. Schilderwerk in een school geeft altijd een drievoudig gemengd gevoel. Ten eerste is er uiteraard de vreugde dat het interieur eindelijk weer eens zijn hardnodige, frisse opknapbeurt krijgt. Ten tweede is er het probleem hoe je dit uitvoert, terwijl het onderwijs gewoon door moet gaan en er nauwelijks ruimte is om een wissellokaal te organiseren. Ten derde het probleem welke kleuren moeten worden aangebracht waarover iedereen zo zijn/haar eigen mening heeft.

Smaken verschillen

In onze situatie had de verfklus nóg een extra complicatie, omdat op de bovenetage van de oude vleugel De Driesprong was gevestigd. De smaak over de verfkleur van deze school en de onze bleek totaal verschillend te zijn. Hoewel besloten werd dat de verfkleur in de lokalen een zaak was van beide scholen zelf, was het probleem vooral de gang waar beide scholen gezamenlijk doorheen liepen. Uiteindelijk hakte een bestuurder van buiten de school de knoop door, waarmee geen van beide partijen tevreden bleek te zijn. Mijn schoolhoofd Gerard Nijman had er de grootste moeite mee, weet ik nog. Het resultaat zie je op beide foto's. Het zag ons letterlijk groen en geel voor de ogen...

Democratisch mengen

De zeventiger jaren was echter de tijd van inspraak en medebeslissing en je kon er dan vanuit gaan dat dit bij het kiezen van verfkleuren gegarandeerd uitliep op gedonder. Bekend is het verhaal van een schooldirecteur die -alle discussie over de kleuren beu- 'superdemocratisch' alle teamleden een kleurenstaaltje liet kiezen, vervolgens alle ingeleverde kleuren liet mengen om daaruit de kleur te laten voortkomen waarin ieder zijn/haar gelijke aandeel had. Het resultaat was niet om aan te zien. Of dit verfbad vervolgens daadwerkelijk op de muren is aangebracht, vermeldt de historie niet...

Groen en geel voor onze ogen

Cursusleider

Begin 1974 kwam in mijn loopbaan plotseling een andere bijzondere ontwikkeling op mijn weg. Ik werd toen benaderd door de NKO (Nederlandse Katholieke Oudervereniging) met de vraag of ik een oudercursus wilde leiden voor scholen in Nieuw-West. De bedoeling was om ouders die in een oudercommissie zaten te informeren over het onderwijs. Na een kennismaking met de plaatselijke afdeling van de NKO besloot ik op het aanbod in te gaan. Op een tweedaagse landelijke bijeenkomst voor cursusleiders tijdens een weekend in een conferentieoord in Nuland werd duidelijk wat de bedoeling was.

De plaatselijke NKO-afdeling organiseerde vervolgens 6 ouderbijeenkomsten op woensdagavonden in de toenmalige Juliaschool in de Robert Scottstraat. Aan een groep van 25 ouders afkomstig van zo'n 10 scholen gaf ik informatie over tal van onderwerpen binnen het hedendaagse onderwijs. Ook enkele ouderraadsleden van mijn eigen school namen deel. Het was voor die tijd a.h.w. het startschot om de betrokkenheid van ouders bij de school van hun kind te vergroten. Maar vooral ook vanuit de gedachte dat inspraak van ouders wél moest samengaan met gedegen informatie over het onderwijsgebeuren.

Het programma voor de oudercursus

Persoonlijke ontwikkeling

Als cursusleider werd ik voor de presentatie betaald en daarnaast vond ik het vooral een mooie ervaring om hiermee ingevoerd te raken in de grotere onderwijswereld van buiten je eigen school.

Dat ik als 24-jarige deze stap zette ervoer ik tevens als een bijdrage aan mijn persoonlijke loopbaanontwikkeling. Ik wist op dat moment nog niet dat mijn loopbaan een half jaar later een plotselinge wending zou nemen... 

 

Volgende keer in deel 15: de school bestaat 60 jaar, het afscheid van Ben Sol en een genant moment bij het afscheid van klas 6.